تمام‌ گناهان،‌ باطن‌ و ملكوت‌ انسان‌ را ظلمانی‌ و تاریک‌ می‌كند زبانی‌ كه‌ دروغ‌ می‌گوید، غیبت‌ می‌كند بوی‌ بدی‌ می‌دهد كه‌ اهل‌ دل‌ آن‌ بو را می‌توانند استشمام‌ كنند.

در برابر احادیث تکان دهنده و زیادی که در مورد گناه آمده است و نیز آیات قرآن مجید در این باره، با آیات و روایات دیگری مواجه هستیم که باب جدیدی را به روی آدمی می گشاید و آن باب توبه است که دریایی است زیبا و چشم نواز از رحمت و حکمت خداوند سبحان.

همت چقدر باید باشد؟ حجت الاسلام عالی فرمودند: مومن باید همتش همنشینی با حضرت امیر علیه السلام باشد و نگوید که من این همه گناه کرده ام و نمی‌توانم و......" اما داشتم فکر می‌کردم چنین همتی با واقعیاتی که مثلا در زندگی من وجود دارد در تضاد نیست؟

آداب دعا آن است كه ابتدا به ضعف خود اقرار كنیم «لا طاقَةَ لَنا» سپس به عظمت خداوند گواهى دهیم «أَنْتَ مَوْلانا» آن گاه خواست خود را مطرح كنیم. «وَ اعْفُ عَنَّا وَ اغْفِرْ لَنا وَ ارْحَمْنا»

گناه دل را سیاه می کند و لذت مناجات و عبادت را از ذائقه روح انسان دور می کند چرا که معرفت حق تعالی با دل تاریک ممکن نیست. گناه، آثار و پیامدهای خاصی هم در دنیا و هم در آخرت به همراه دارد و این غیر عذاب های دنیوی و اخروی هر گناه است. در قرآن و روایات اسلامی به بعضی از این امور اشاره شده است، به طور مثال دروغگو در قرآن ملعون خوانده شده است.

متأسفانه امروزه کم نیستند آدم هایی که طلبکارانه به خدا نگاه می کنند درحالی که فراموش کرده ایم که ما همواره به خدا بدهکار هستیم.

در گفتگو با نامحرم باید نكات زیر را مراعات نمایید: 1ـ از صحبت كردن به نحوی كه موجب تلذذ و ریبه شود خودداری گردد. 2 ـ از شوخی كردن پرهیز شود. 3 ـ از حرف هایی كه موجب تهییج شهوت است باید خودداری شود. 4 ـ رعایت حجاب كامل بشود و از نگاه كردن حرام خودداری گردد. نگاه اتفاقی حرام نیست ولی باید سعی كنید كه سریعاً نظر خود را برگردانید و نظر را ادامه ندهید. (استفتائات آیة الله مكارم شیرازی) 5 ـ زن و مرد در یك محیط خلوت تنها نباشند.