امیر المؤمنین(ع) در خطبه عید فطر مى‏ فرماید:

«الا و ان المضمار الیوم و السباق غدا الا و ان السبقة الجنة و الغایة النار».

دنیا محل مسابقه است و آخرت زمان اجر گرفتن، بهشت جایزه برندگان این مسابقه و جهنم جزاى بازندگان است. در روایتى از فرزند گرامیش چنین آمده است:

«مر الحسن (ع) فى یوم فطر بقوم یلعبون و یضحكون فوقف على رؤوسهم، فقال: ان الله جعل شهر رمضان مضمارا لخلقه، فیستبقون فیه بطاعته الى مرضاته، فسبق قوم ففازوا، و قصر آخرون فخابوا، فالعجب كل العجب من ضاحك لاعب فی الیوم الذی یثاب فیه المحسنون و یخسر فیه المبطلون و ایم الله لو كشف الغطاء لعلموا ان المحسن مشغول باحسانه و المسى‏ء مشغول باسائته. ثم مضى‏».

در این حدیث، امام حسن (ع) انجام اعمال عبادى در ماه مبارك رمضان را، تشبیه به مسابقه بین افراد نموده ‏اند و عید فطر را زمان اخذ جوایز برندگان آن مى‏ دانند.

لذا حضرت على (ع) در ویژگى‏ هاى عید فطر مى‏ فرمایند:

1- روزى كه نیكوكاران ثواب مى‏ برند.

«هذا یوم یثاب فیه المحسنون‏».

2- روزى كه گنهكاران زیان مى‏ بینند.

«و خسر فیه المبطلون‏»

3- شبیه‏ترین روز به روز قیامت است.

«اشبه بیوم قیامكم‏».

چون در قیامت عده‏ اى كه زیان كارند، تاسف مى‏خورند و غضبناك مى ‏گردند و عده‏اى كه نیكوكارند رستگار و متنعم به نعمتهاى الهى مى‏ شوند.

4- روز عبرت گرفتن.

«فاذكروا بخروجكم‏»

وقتى از منازلتان براى خواندن نماز عید خارج مى ‏شوید، به یاد آورید زمانى را كه از منزل بدن خود خارج خواهید شد و سوى خداى خود خواهید رفت.

«من الاجداث الى ربكم‏»

وقتى در جایگاه نماز خود مى ‏ایستید به یاد آورید زمانى را كه در محضر عدل الهى مى‏ ایستید و از شما حسابرسى مى‏ كنند.

«و اذكروا وقوفكم بین یدى ربكم‏»

وقتى از نماز به منازلتان بر مى‏ گردید به یاد آورید زمانى را كه به منازل خود در بهشت‏ خواهید رفت.

«و اذكروا منازلكم فى الجنة‏»

5- روز بشارت غفران و بخشش الهى.

«ابشروا عباد الله فقد غفر لكم ما سلف من ذنوبكم‏».